Historia

Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rększowicach powstała z parafii św. Walentego w Konopiskach, po wyłączeniu z niej wsi Rększowice (4-6 km od Konopisk) i Hutki (6-8 km). Nowa wspólnota parafialna już u swego zarania wpisywała się w tajemnicę Chrystusowego krzyża. W milenijnym roku 1966 mieszkańcy Rększowic pragnęli wznieść krzyż – jako pamiątkę 1000-lecia Chrztu Polski. Krzyż ten miał stanąć przy rozwidleniu dróg Rększowice – Jamki. (3 V 2000 r. wzniesiono w tym miejscu nowy krzyż z informacją o historii tego miejsca: „Krzyż Jubileuszowego roku 2000 wzniesiony na znak ekspiacji za znieważenie 30 kwietnia 1966 r. krzyża Tysiąclecia Chrztu Polski, który miał stać w tym miejscu, a dziś jest czczony w kościele parafialnym. Rększowice, 3 maja A. D. 2000”).

Milenijny krzyż (dębowy), złożony w zagrodzie w Rększowicach, na polecenie komunistycznych władz polityczno – administracyjnych z Częstochowy, 30 kwietnia 1966 r. został porżnięty przez funkcjonariuszy milicji i ORMO. Pocięte segmenty krzyża władze te nakazały złożyć w kościele parafialnym w Konopiskach, gdzie wierni spontanicznie wyrażali swój ból i akty ekspiacji wobec sponiewieranego i aresztowanego znaku zbawienia. Ten zbrodniczy zamach na Chrystusowy krzyż wstrząsnął uczuciami religijnymi miejscowej ludności i okazał się “błogosławioną winą” wyczulającą na sprawy wiary i Kościoła, przygotowującą wiernych do godnej i odważnej postawy, gdy przyjdą następne zagrożenia; wspólnota ta bowiem należała do najbardziej atakowanych przez władze komunistyczne, nim jeszcze formalnie została ustanowiona jako parafia. Ten akt ideologicznej represji wobec tutejszej parafii stał się głośny w kraju i zagranicą.

Dzieje parafii Rększowice zaczęły się zewnętrznie kształtować w 1979 r., kiedy to ks. Stefan Zenon Jachimczak, wikariusz parafii św. Michała Archanioła w Blachowni, a późniejszy pierwszy proboszcz tutejszej parafii, kupił w Rększowicach gospodarstwo rolne i postawił tu, razem ze swoim ojcem i braćmi, budynek inwentarski – oficjalnie nazywany bukaciarnią (miejsce hodowli cieląt) – choć nigdy temu celowi nie służył.

22 grudnia 1979 r. ks. Stanisław Pytlawski, ówczesny proboszcz parafii w Konopiskach, na terenie której znajdowały się Rększowice, otrzymał pismo podpisane przez biskupa pomocniczego Franciszka Musiela, który na mocy specjalnego mandatu biskupa ordynariusza Stefana Bareły, zlecił ks. Stefanowi Jachimczakowi niemal wszystkie uprawnienia i obowiązki proboszczowskie wobec mieszkańców Rększowic i Hutek, choć jeszcze bez tytułu proboszcza. 23 grudnia 1979 r. biskup Franciszek Musiel – moralne oparcie ks. Stefan Jachimczaka w ostrym konflikcie z Urzędem Wojewódzkim – odprawił pierwszą Mszę św. w tzw. „bukaciarni”. Wobec represji ówczesnych władz wojewódzkich wierni czuwali 28 dni, broniąc swojego, wtedy jeszcze skromnego miejsca kultu, z narażeniem na szykany. Szykanowani byli także niektórzy urzędnicy państwowi, którzy wydawali potrzebne zezwolenia w oparciu o przepisy prawa, ale nie w duchu ideologicznej represji.

W dniach 6/7 lutego 1980 r. parafia przeżywała nawiedzenie Kopii Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, jako stację diecezjalnej peregrynacji.

8 maja 1982 r. biskup częstochowski Stefan Bareła erygował parafię p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rększowicach, a 7 czerwca 1982 r. ks. Stefana Z. Jachimczaka mianował jej pierwszym proboszczem. 1 lipca 1982 roku ks. Stefan Jachimczak przekazał notarialnie, zakupioną na swoje nazwisko, działkę i wybudowany obiekt na rzecz parafii Rększowice. W tym samym roku został założony na miejscu cmentarz grzebalny, który poświęcił biskup Franciszek Musiel 17 lipca 1982 r., a w listopadzie 1982 r. także dzwon kościelny.

14 kwietnia 1983 r. parafia otrzymała od władz administracyjnych pozwolenie dostosowania architektury budynku, wznoszonego jako inwentarski, do celów sakralnych według projektu inż. arch. Stanisława Pospieszalskiego, inż. Stanisława Bajcera i techn. bud. Stanisława Latosa. Wystrój plastyczny kościoła wykonał prof. Maciej Kauczyński z Krakowa. 19.06.1983 r. Ojciec święty Jan Paweł II, podczas II apostolskiej pielgrzymki do Ojczyzny na Jasnej Górze, poświęcił kamień węgielny dla kościoła w Rększowicach, który bp Franciszek Musiel 11 września tegoż roku złożył w murach świątyni.

11 września 1987 r. biskup Franciszek Musiel odprawił nabożeństwo ekspiacyjne i poświęcił znieważony 30 kwietnia 1966 r. krzyż, przewieziony z kościoła w Konopiskach. Historyczny milenijny został uroczyście podwyższony na głównej ścianie w prezbiterium, nad tabernakulum nowo wybudowanej świątyni. Krzyż ten wraz z figurą Serca Pana Jezusa jest wkomponowany w scenę Sądu Ostatecznego wykonaną w mozaice.

Tą techniką wykonano też stacje Drogi Krzyżowej i inne elementy wystroju kościoła. Sgraffito w kruchcie kościoła (po lewej stronie) ilustruje trudne początki kościoła i parafii. Tą samą techniką w bocznych nawach przedstawiono św. Annę, scenę Chrztu Pańskiego, św. Barbarę i Jasną Górę.

13 września 1987 r. biskup Stanisław Nowak uroczyście poświęcił kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rększowicach, wznoszony w bolesnej tajemnicy i w duchu ekspiacji za znieważenie krzyża; budowany znojem pracy i ofiarą parafian i diecezji pod umiejętnym przewodnictwem ks. proboszcza Stefana Z. Jachimczaka.

Ks. Jerzy Stanisław Mielczarek, drugi z kolei proboszcz (od 1993 r.), wykonał małą architekturę otoczenia kościoła usakralniając je (1996), wyposażył kościół w chrzcielnicę (poświęcona podczas misji ewangelizacyjnych 8 września 1997 r.) i inne paramenty liturgiczne i elementy wyposażenia kościoła.

14 września 1997 r. został podwyższony krzyż misji ewangelizacyjnych (6 – 14 września 1997 r.) na rększowickiej golgocie. Podczas parafialnego otwarcia Wielkiego Jubileuszu 2000 lat od narodzin Jezusa Chrystusa, podczas uroczystej Pasterki, 25 grudnia 1999 r., parafianki (z Hutek): Ewa Brandt, Otylia Jakubowska i Zuzanna Jakubowska, wniosły do kościoła parafialnego figurkę Dzieciątka Bożego, która została przez nie ufundowana i przywieziona z Betlejem; uczestniczyły one w Narodowej Pielgrzymce Polaków do Ziemi Świętej z racji Jubileuszu Anno Domini 2000 (17-25 listopada 1999 r.).

25 marca 2000 r., w uroczystość Zwiastowania Pańskiego, w 2000-lecie Wcielenia Syna Bożego Jezusa Chrystusa, poświęcono figurę Maryi Niepokalanej, sprowadzoną z Rzymu, a czczonej w specjalnej, stylizowanej na przydrożną, maryjnej kapliczce w prezbiterium.

Z racji Roku Jubileuszowego 2000 trwało w parafii nawiedzenie rodzin przez figurkę Dzieciątka Jezus (od 25 XII 1999 do 1 III 2001 r.), a jego materialnym śladem jest jubileuszowa 3-tomowa księga z imiennymi wpisami wszystkich parafian.

Z lewej strony wejścia do kościoła stanęła plenerowa betlejemska stajenka, jako dar parafian – świadków Jubileuszowego Roku 2000 i znak wdzięczności za łaskę nawiedzenia rodzin przez figurkę Dzieciątka Jezus.

W kruchcie kościoła Rok Święty 2000 upamiętnia mosiężne logo Wielkiego Jubileuszu. Z parafii Rększowice 12 osób wzięło udział w Jubileuszowej Narodowej Pielgrzymce Polaków do Rzymu (4 – 9 lipca 2000 r., specjalnym pociągiem), a 3 młode dziewczęta uczestniczyły w XV. Światowych Dniach Młodzieży w Rzymie, w dniach 14 – 20 sierpnia 2000 r.

W roku 2003 na pamiątkę Roku Różańca Świętego, nawiedzenia naszej parafii przez Obraz Jezusa Miłosiernego i 25-lecia Pontyfikatu Ojca Św. Jana Pawła II pod rększowickimi dębami wzniesiona została kapliczka fatimska.

27 czerwca 2005 r. w kościele pod chórem (po lewej stronie) ufundowano tablicę upamiętniającą pontyfikat Bł. Jana Pawła II, a także jako znak wdzięczności za poświęcenie kamienia węgielnego rększowickiej świątyni.

8 listopada 2008 r. ks. proboszcz poświęcił kaplicę przedpogrzebową p.w. Serca Jezusa – Nadziei Umierających, architektoniczne wkomponowaną w bryłę kościoła jako przedłużenie zakrystii.

13/14 września 2011 r. parafia przeżywała swoją stację w ramach archidiecezjalnej peregrynacji Krzyża Świętego pod własnym hasłem: „Kamień wzgardzony stał się fundamentem” – „Oto jest chwalebne dzieło krzyża”. Peregrynacja została poprzedzona misjami ewangelizacyjnymi (9-15 kwietnia 2011 r.), podczas których podwyższono misyjny krzyż w czasie Drogi Krzyżowej przez Hutki (15 IV 2011). Misje parafialne i peregrynacja były wpisane w duszpasterski program przygotowań parafii do jubileuszu 25-lecia uroczystego poświęcenia parafialnego kościoła (1987-13 IX -2012).

23 września 2012 r. bp Antoni Długosz, podczas jubileuszowych obchodów i wizytacji kanonicznej parafii, poświęcił nową część cmentarza grzebalnego (obok starej).

11 października 2012 r. Ks. Arcybiskup Metropolita Wacław Depo, wykonując wskazania Ojca Św. Benedykta XVI, wybrał spośród ok. 320 kościołów naszej archidiecezji 13 kościołów na sanktuaria ROKU WIARY (kościoły stacyjne), a wśród nich kościół parafialny p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rększowicach.

W specjalnym przesłaniu do parafian w Rększowicach Arcybiskup Metropolita napisał:

„Umiłowani w Chrystusie Panu, Bracia i Siostry!
Ojciec Święty Benedykt XVI otwierając Rok Wiary 2012-2013 zobowiązał nas do coraz bardziej przejrzystego świadectwa przynależności do Jezusa Chrystusa. W historię Waszej Parafii, pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rększowicach, wpisany jest dramat religijny związany ze znakiem krzyża, jak również odważne świadectwo trwania przy krzyżu. Dlatego też postanowiłem, aby Wasz kościół, w którym czczony jest ów sprofanowany znak Ukrzyżowanego, stał się Sanktuarium Roku Wiary, a tym samym miejscem zyskiwania odpustu zupełnego. Dajmy świadectwo wobec siebie nawzajem, że i dziś Chrystus, Jego Ewangelia i Kościół są znakami bliskości Boga. Albowiem bez Boga człowiek nie jest w stanie  w pełni zrealizować siebie.
Na wierność łasce Chrystusa – z serca udzielam pasterskiego błogosławieństwa, zarówno Kapłanom posługującym w Waszej wspólnocie, jak i Waszym Rodzinom oraz wszystkim pielgrzymom tego miejsca.”

+ Wacław Depo
Arcybiskup Metropolita Częstochowski
Częstochowa, 16 listopada 2012 r.

24 listopada 2013 r. w uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata arcybiskup metropolita Wacław Depo w bazylice archikatedralnej p.w. Świętej Rodziny w Częstochowie ogłosił dekret ustanawiający parafialny kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rększowicach Archidiecezjalnym Sanktuarium Krzyża Świętego; powyższy dekret arcybiskup metropolita wręczył ks. Jerzemu Mielczarkowi, proboszczowi parafii w Rększowicach a zarazem pierwszemu kustoszowi nowo erygowanego Sanktuarium; ks. kustoszowi towarzyszyła delegacja rększowickich parafian.

9 kwietnia 2014 r., w środę po piątej niedzieli Wielkiego Postu, podczas uroczystej Mszy św. arcybiskup metropolita Wacław Depo dokonał uroczystej intronizacji Relikwii Krzyża Świętego w rększowickim Sanktuarium; uroczystość zwieńczył obrzęd ucałowania Relikwii Krzyża Świętego oraz odsłonięcie i poświęcenie pamiątkowej sanktuaryjnej tablicy.

8 XII 2015 – 20 XI 2016 na czas Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia, ogłoszonego przez papieża Franciszka, parafialny kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa – Sanktuarium Krzyża Świętego w Rększowicach z woli arcybiskupa metropolity Wacława Depo został zaliczony do 13 kościołów stacyjnych tegoż Jubileuszu z Drzwiami Miłosierdzia.

Niezwykłe okoliczności powstania tej parafii i budowy kościoła, znak znieważonego krzyża przyciągają wielu ludzi, także spoza parafii, o czym świadczy księga “ZOSTAW NAM SWOJE IMIĘ”. Wpisy do tej księgi zainaugurował arcybiskup Stanisław Nowak, metropolita częstochowski słowami:

“Rększowice są wybraną parafią. Tu wierni stoczyli walkę o krzyż. Tu budowano świątynię w trudzie, mozole i z wyznaniem wiary za cenę nawet szykan i niebezpieczeństwa więzienia. Tu chwała Boża objawiła się w całym blasku. Niech to miejsce będzie na zawsze błogosławione. Dziękuję dobremu Bogu za kapłanów, którzy tutaj pracowali i pracują. (…) Błogosławię Księdzu Proboszczowi Jerzemu Mielczarkowi, jego parafianom i wszystkim, którzy to miejsce będą nawiedzać. Rększowice, 11.11.1998 r.”.

Natomiast arcybiskup Wacław Depo dnia 23 grudnia 2012r. wpisał słowa:

„W duchu słów bł. Jana Pawła II – <<Trzeba wierzyć i ufać w mądrość Narodu. który buduje na Ewangelii, Krzyżu i zaufaniu do Bogarodzicy Maryi>>. Niech te fundamenty wiary będą Waszą siłą wszelkiego budowania: rodzin, wspólnoty parafialnej i przyszłości. Z serca błogosławię (…) wszystkim, którzy tworzycie to miejsce – wspólnotę Sanktuarium”.

22 stycznia 2015 r. Penitencjaria Apostolska, na prośbę arcybiskupa Wacława Depo, specjalnym dekretem „z polecenia Ojca Świętego Franciszka, chętnie udziela odpustu zupełnego pod zwykłymi warunkami (sakramentalna spowiedź, komunia święta i modlitwa w intencjach Ojca Świętego) wiernym rzeczywiście pokutującym i kierującym się czynną miłością, jeśli odwiedzą w formie pielgrzymki Sanktuarium Świętego Krzyża w Rększowicach i tamże wezmą udział w świętych obrzędach sprawowanych ku czci Jezusa Ukrzyżowanego lub przynajmniej wobec wystawionego do publicznej czci Świętego Krzyża poświęcą się pobożnym rozmyślaniom, łącząc je z Modlitwą Pańską, Wyznaniem Wiary, wezwaniami Jezusa Ukrzyżowanego i Matki Bożej Bolesnej w intencji nawrócenia grzeszników oraz rozszerzenia królestwa Chrystusa na całym świecie”.

22 marca 2015 r. w dzień sanktuaryjnego odpustu podczas Mszy św. Arcybiskup Wacław Depo uroczyście ogłosił wiernym dekret Świętej Penitecjarii o udzielonym odpuście zupełnym dla rększowickiego Sanktuarium.

Panie, Ojcze święty, wszechmogący, wieczny Boże, Ty postanowiłeś dokonać
zbawienia rodzaju ludzkiego na drzewie Krzyża. Na drzewie rajskim śmierć wzięła początek, na drzewie Krzyża powstało nowe życie, a szatan, który na drzewie zwyciężył, na drzewie również został pokonany, przez naszego Pana Jezusa Chrystusa.
Jeśli kto chce iść za Mną, niech się zaprze samego siebie,
niech co dnia bierze krzyż swój i niech Mnie naśladuje (Łk 9,23).

13 listopada 2016 r. obecny kustosz Sanktuarium Krzyża Św. ks. proboszcz Jerzy Mielczarek odprawił swoją ostatnią Mszę Św. w parafii o godz. 16:00, kończąc urząd proboszcza parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rększowicach i razem ze swoim bratem ks. Józefem Mielczarkiem, wieloletnim „cichym pomocnikiem” w duszpasterstwie naszej parafii, pożegnali się z licznie przybyłymi parafianami.

14 listopada 2016 r. nowym proboszczem parafii został ks. Sebastian Ciastek.